Excel leren met Soofos

Excel is een spreadsheetprogramma waarin je gegevens in rijen en kolommen kunt invoeren, verwerken en analyseren. Het wordt gebruikt voor uiteenlopende taken: van financiële overzichten tot projectplanning, van datavisualisatie tot eenvoudige databasefuncties. Dankzij formules zoals SOM of GEMIDDELDE kun je rekenwerk automatiseren. Maar je kunt ook grafieken maken, draaitabellen gebruiken of complexe modellen bouwen. Het is dus een veelzijdig instrument waarmee je tijd bespaart, overzicht houdt en sneller inzicht krijgt. Vooral in bedrijven, administratie, marketing en wetenschap is Excel onmisbaar. Daarnaast kun je opzetten wat standaard is binnen organisaties – dat maakt je vaardigheid relevant in veel contexten.

Sneller rekenen in Excel begint met het beheersen van formules, functies en snelkoppelingen. In plaats van elk getal handmatig op te tellen, gebruik je een formule =SOM(A2:A10) om een hele kolom te berekenen. Daarnaast zijn er functies zoals ALS (IF), VERT.ZOEKEN (VLOOKUP), INDEX en MATCH die complexe logica mogelijk maken. Door formules te combineren – bijvoorbeeld ALS(EN(…)) – kun je automatisch totaliseren, vergelijken en filteren. Versnellen doe je ook met absolute referenties ($A$2) of dynamische bereiken (bijv. met tabelstructuren of GEOFFSET). Verder helpen sneltoetsen (zoals Ctrl + C/V voor kopiëren/plakken of Ctrl + Pijltje omlaag voor einde van dataruimte) enorm. In de cursus leer je bijpassende voorbeelden – zoals eenvoudige budgetmodellen of voorraadberekeningen – die direct toepasbaar zijn.

Formules in Excel zijn berekeningen die je zelf intypt, zoals =A1+B1 of =C2*D2. Functies zijn vooraf gedefinieerde formules zoals SOM, GEMIDDELDE, AANTAL als je niet zelf iedere stap wilt uitwerken. Met functies bespaar je tijd en voorkom je fouten. Draaitabellen gaan een stap verder: die maken samengevatte overzichten uit grote datasets, zonder dat je handmatig kolommen hoeft te groeperen. Je creëert een overzicht met rijen, kolommen, totalen en filters. Ideaal voor analyse: je kunt snel zien hoeveel producten per maand zijn verkocht of welke regio’s boven gemiddeld scoren. De cursussen op deze pagina variëren van het schrijven van formules, het werken met functies tot een verdieping in draaitabellen en rapportages.

Excel is intuïtiever en laagdrempelig: werkt met rijen en kolommen, draaitabellen en formules. Voor wie net begint met data-analyse is Excel dan een logische keuze. SQL (Structured Query Language) wordt vooral gebruikt in databases – het is programmeertaal waarmee je grote datasets efficiënt kunt filteren, groeperen en joinen. SQL kan veel sneller zijn wanneer je met miljoenen rijen werkt, maar vereist vaak technische kennis en toegang tot database‑omgevingen. Excel daarentegen kun je direct gebruiken met bestanden (.xlsx), maakt analyse binnen een enkele interface mogelijk, én is beter voor visuele rapportage. Voor basisanalyse en ad-hoc rapportage is Excel doorgaans sneller te leren. Voor grootschalige of geautomatiseerde data-analyses gebruik je SQL. De Soofos-cursussen helpen je eerst binnen Excel te groeien – daarna kun je uitbreiden naar tools als SQL of Power BI.

Dat hangt af van je startniveau en doel. Voor basisvaardigheden – zoals sommen, gemidddeld berekenen, kopiëren/plakken, en eenvoudige grafieken – zijn de meeste mensen snel op weg. Binnen een dag kun je al simpele taken uitvoeren. Zodra je echter draaitabellen, complexe functies (zoals SOMPRODUCT, INDEX‑MATCH), Power Query of VBA wilt gebruiken, vraagt dat wel wat meer studie en oefening. Dat geldt ook voor dashboards bouwen en automatische rapporten. De Soofos-cursussen zijn opgebouwd volgens de logica ‘leren in stappen’: je begint overzichtelijk en bouwt vaardigheden aan via praktijkopdrachten. Dit maakt zelfs moeilijke aspecten behapbaar. Je krijgt zo stapsgewijs vertrouwen, zelfs als je zelf twijfelt of Excel een vak is dat je kunt leren.

In een baiscursus leer je de fundamenten: je leert omgaan met rijen en kolommen, eenvoudige berekeningen, som, gemiddelde, percentage, grafieken en data sorteren. Dit is geschikt voor beginners. Een gevorderde cursus gaat verder in op efficiëntie: complexe functies (zoals verticaal zoeken), draaitabellen, geavanceerde grafieken, conditionele opmaak, en dataverbindingen. Soms leer je ook macro’s in VBA schrijven. Deze verdieping is bedoeld voor mensen die Excel dagelijks gebruiken in hun werk of taken zo veel mogelijk willen automatiseren. Soofos biedt beide niveaus, zodat je door kunt groeien op basis van je eigen ervaring en behoefte.

Ja, we hebben trainingen die zich richten op automatisering via macro’s en Visual Basic for Applications (VBA). In zo’n training maak je kennis met aspecten zoals het opnemen van macro’s, bewerken van VBA-code, variabelen en lussen. Je leert typisch om repetitieve taken te automatiseren, zoals automatisch rapporten genereren, gegevens importeren en verwerken, of acties uitvoeren op basis van voorwaarden. Hoewel VBA wat programmeerervaring vraagt, beginnen we met laagdrempelige voorbeelden zoals het automatisch invullen van kolommen en eindigen met technieken zoals foutafhandeling. Dat maakt het leertraject beheersbaar, zelfs als je nog nooit hebt geprogrammeerd.

Ja, Excel is beschikbaar op verschillende platformen: Windows, Mac, iPad, Android-tablets en zelfs Android/iOS-telefoons. De omgeving is vergelijkbaar, met enkele aanpassingen aan de interface. De meeste basis- en gevorderde functies werken hetzelfde. In de cursus ligt de focus op de Windows-versie, omdat die de meeste functionaliteit biedt. Toch zijn veel vaardigheden ook te gebruiken op de Mac en tablet. Je leert bijvoorbeeld formules, functies en grafieken die ook daar beschikbaar zijn. Soofos raadt aan om vooral te oefenen op de versie die jij uiteindelijk in je werk gebruikt.

Een drop-down menu in Excel – ook wel keuzelijst genoemd – gebruik je om vaste invoeropties aan te bieden in een cel. Dit is handig als je bijvoorbeeld keuzes als “Ja/Nee”, afdelingen, of productcategorieën wilt aanbieden zonder dat mensen zelf hoeven te typen (en dus fouten maken). Je maakt zo’n menu met behulp van de functie Gegevensvalidatie.

Je doet dat als volgt: typ eerst ergens in je werkblad de opties die je beschikbaar wilt stellen (bijvoorbeeld in kolom Z). Selecteer dan de cel(len) waar je het menu wilt tonen, ga naar het tabblad Gegevens, klik op Gegevensvalidatie, kies Lijst en selecteer het bereik met jouw opties. Zodra je dat bevestigt, zie je in de cel een klein pijltje waarmee je een keuze kunt maken.

Het grote voordeel? Je voorkomt fouten, standaardiseert invoer en maakt je spreadsheet interactiever. Meer uitleg en een stap-voor-stap video vind je in dit artikel: Snel een drop-down menu maken in Excel.

Google Sheets en Excel zijn beide spreadsheetprogramma’s, maar ze verschillen in functionaliteit, gebruik en context. Sheets is webgebaseerd en onderdeel van Google Workspace. Je werkt realtime samen, slaat automatisch op in de cloud en hebt toegang vanaf elk apparaat. Ideaal dus voor teams die op afstand werken of veel willen delen.

Excel is krachtiger voor geavanceerde taken: het heeft meer functies, draaitabellen, Power Query, VBA en uitgebreide grafiekopties. Vooral bij grote datasets of wanneer je werkt met complexe modellen is Excel vaak stabieler en sneller. Bovendien werkt Excel lokaal, wat handig is bij zware bestanden of als je offline werkt.

Qua basisgebruik zijn ze vergelijkbaar – je kunt in beide formules, functies en grafieken toepassen. Maar Sheets is iets beperkter qua opmaak, validatie en automatisering. Andersom kun je in Excel moeilijker tegelijkertijd samenwerken met meerdere mensen. Veel mensen leren eerst Excel (omdat dat standaard is op werkvloeren), en gebruiken daarna Sheets als alternatief voor samenwerking. Onze cursussen zijn gericht op Excel, maar de meeste concepten zijn overdraagbaar naar Google Sheets.